(…) KOŚCIÓŁ ŚW. ANNY, wzniesiony w roku 1454 przez Annę księżnę Mazowiecką, która pod wpływem wymowy Św. Jana Kapistrana, sprowadziła Bernardynów do Warszawy. Ciało jej spoczywa w tym kościele. Z powodu licznych pogorzeli i zniszczeń w czasach wojen, ulegał on częstym przeobrażeniom. Ostatnia ważna przebudowa nastąpiła w 1749 r., front zaś obecnie wzniesiony, był wystawiony w 1788 roku podług planu Piotra Aignera, na wzór słynnego arcydzieła architektonicznego kościoła Św. Jerzego w Wenecyi. Front ten składa się w średniej części ze środkowego występu z czterema kolumnami, utrzymującemi fronton świątyni i z dwóch korynckich pilastrów po rogach. W niszach znajdują się posągi czterech ewangelistów, dłuta Jakóba Monaldi’ego, nadwornego rzeźbiarza króla Stanisława Augusta. Fasada ta została
![Kościół Św. Anny - Ilustrowany przewodnik po Warszawie : wraz z treściwym opisem okolic miasta; Andriolli, Michał Elwiro (1836-1893) Ilustracje, Illinicz-Zajdel, Ludomir (około 1858-1904) Ilustracje; Warszawa : Redakcja "Wędrowca", 1893 (Warszawa : S. Sikorski)](https://www.kulturalnie.waw.pl/wp-content/uploads/2022/02/Kosciol-Sw.-Anny-289x300.png)
wzniesiona kosztem Józefa Kwiecińskiego, obywatela m. Warszawy. Według podania, Kwieciński miał znaleźć znaczne skarby zakopane w ziemi, i część ich obrócił na przyozdobienie wzmiankowanej świątyni. Po nad wielkiemi drzwiami znajduje się obraz Św. Anny, pędzla Antoniego Murzynewskiego. Wnętrze kościoła malowane alfresco przez Walentego Żebrowskiego, zakonnika w 1749, przemalowane w roku 1852 przez znanego malarza perspektywistę i profesora Szkoły Sztuk Pięknych Marcina Zalewskiego, a ostatnio przed kilku laty przez braci Antoniego i Jana Strzałeckich. Na szczególną uwagę zasługują tu : pięknie rzeźbione i oryginalnie wyrobione konfesjonały, ławki, pulpity, szafy, wszystko dzieło braciszka bernardyńskiego Paschalisa Scholtza, wykonane w latach 1722—1733. Krużganki klasztorne dotąd przechowały ślady pierwotnej struktury z gotyckimi sklepieniami. Z nawy kościoła wchodzi się do kaplicy, wystawionej już w tym stuleciu, a mianowicie w 1837 r. W kaplicy tej znajduje się statua N. Panny Loretańskiej, przeniesiona z dawnego domku loretańskiego, na Pradze istniejącego. Obok niej wznosi się druga kaplica, poświęcona Św. Ładysławowi z Gielniowa, zmarłemu w Warszawie w r. 1505, zakonnikowi bernardyńskiemu, słynnemu cudami, którego ciało tu spoczywa. Jest on patronem Warszawy i patronem od zarazy. Na ścianach znajdują się malowane alfresco ustępy z życia świętego. Przy kościele tym istnieje bractwo Św. Anny, zaprowadzone przez Annę Jagiellonkę.
Obok kościoła znajduje się wysoka dzwonnica, kilka razy w ostatnich latach gruntownie wraz z świątynią odnowiona, ostatni raz w 1890 r. za staraniem, a w części i z własnej ofiarności, obecnego rektora ks. Siewierskiego. Do dzwonnicy przytyka dom kończący prawą stronę, w kierunku do kolumny Zygmunta, Krakowskiego Przedmieścia. W kamienicy tej, od niepamiętnych czasów mieści się kawiarnia, nosząca popularną nazwę „pod dzwonnicą”. (…)
Powyższy tekst i ilustracje stanowią fragment przewodnika po Warszawie: Ilustrowany przewodnik po Warszawie : wraz z treściwym opisem okolic miasta; Andriolli, Michał Elwiro (1836-1893) Ilustracje, Illinicz-Zajdel, Ludomir (około 1858-1904) Ilustracje; Warszawa : Redakcja „Wędrowca”, 1893 (Warszawa : S. Sikorski)