- This event has passed.
CANTEMUS! / LAETATUS SUM
26 kwietnia 20:00 - 21:00
40pln – 60plnW muzyce Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego (1665-1734) – „ostatniego wielkiego talentu polskiego muzycznego baroku”, jak pisał o nim Zygmunt Szweykowski – tkwi melodyczne wyrafinowanie, harmoniczna pełnia i klarowność muzyczno-słownego przekazu. Wszechstronnie wykształcony kompozytor i duchowny ponad trzydzieści lat pełnił zaszczytną funkcję kierownika wawelskiej kapeli wokalno-instrumentalnej. O jego zaangażowaniu i szczególnej dbałości o wysoki poziom zespołu świadczą zachowane dokumenty, a przede wszystkim – zapisane jego ręką kompozycje.
Program koncertu otworzy uroczysta Missa paschalis, utrzymana w stylu nawiązującym do muzyki mistrzów renesansowej polifonii. Jednocześnie utwór ten wpisuje się w tradycję polskich mszy paschalnych – wzorem tak znakomitych poprzedników, jak Marcin Leopolit, Franciszek Lilius czy Bartłomiej Pękiel, Gorczycki wykorzystuje materiał melodyczny znanych pieśni wielkanocnych, śpiewanych w polskich kościołach do dziś. I tak punktem wyjścia dla radosnej Glorii stała się melodia pieśni Wesoły nam dzień dziś nastał, zaś dla Benedictus – Chrystus Pan zmartwychwstał. Gorczycki czerpał również z bogactwa tradycyjnych śpiewów kościoła zachodniego. Przeznaczone na okres paschalny hymny Deus tuorum militum (I) i Tristes erant Apostoli rozpoczynają się monodycznymi intonacjami chorałowymi, a chorałowe melodie – traktowane jako cantus firmus – stanowią podstawę konstrukcji tych kompozycji.
Doskonałą znajomość dawnych zasad kontrapunktu Gorczycki równoważy otwartością na nowe trendy. W koncertach kościelnych po mistrzowsku stosuje środki techniki koncertującej, zestawiając ze sobą odcinki w zróżnicowanym metrum, fakturze czy obsadzie. Do najznakomitszych przykładów kompozycji z tego gatunku należy 9-głosowy Laetatus sum z fanfarową partią trąbek oznajmiających pielgrzymom dotarcie do upragnionej Jerozolimy oraz Illuxit sol, który zabrzmi w finale koncertu. Tę ostatnią kompozycję wyróżnia szczególnie rozbudowana partia instrumentów, które traktowane są tu na równi z głosami wokalnymi, co wzmacnia siłę wyrazu i wzmaga nośność zabiegów retorycznych.
Koncert z cyklu: CANTEMUS!
◆ PROGRAM ◆
Grzegorz Gerwazy Gorczycki (ok. 1665-1734)
Missa paschalis
Iustus ut palma florebit
Laetatus sum
Os iusti meditabitur
Tristes erant Apostoli
Laetare Ierusalem
Deus tuorum militum (I)
Illuxit sol
Missa paschalis
Iustus ut palma florebit
Laetatus sum
Os iusti meditabitur
Tristes erant Apostoli
Laetare Ierusalem
Deus tuorum militum (I)
Illuxit sol
◆ WYKONAWCY ◆
Chór Kameralny Polskiej Opery Królewskiej
Zespół Instrumentów Dawnych Polskiej Opery Królewskiej CAPELLA REGIA POLONA
Zespół Instrumentów Dawnych Polskiej Opery Królewskiej CAPELLA REGIA POLONA
RENATA SZCZYPIOR przygotowanie chóru, dyrygentka
KRZYSZTOF GARSTKA pozytyw, dyrygent
KRZYSZTOF GARSTKA pozytyw, dyrygent